Likya Yolu Blog Yazıları

Yazı dizimizin ilk bölümüne Likya Yolu'nun başlangıcında en batıda bulunan, günümüzün turistik ilçelerinden olan Fethiye ile başlayalım. Bu ilçenin ilk çağlarda ki adı "Telmissus", orta çağda ki adı ise “Macri” dir. 

Sayısız uygarlığın kurulmuş olduğu büyük bir coğrafyayı sınırları içerisinde barındıran Osmanlı İmparatorluğu, dünyanın en zengin arkeolojik mirasının da sahibiydi. Ama ne yazık ki Avrupa’nın tarihi eser avcılığının başladığı 19.yy da en zayıf dönemini yaşıyordu. 

Bu blog yazımızda Avrupalı yağmacı seyyahların, Anadolu seyahatleri için yaptıkları ilginç hazırlık süreçlerini anlatmaya çalışacağım. 17.yy dan başlayarak yapılan bu şehir ve arkeoloji seyahatlerinde seyyahlar tecrübelerini aktarırlarken bu seyahatlere kendi sömürgeci ülkelerinin genç gezginlerini teşvik etmek amacıyla kullandıkları dil ve tavsiyede bulunma üslubu gözlerden kaçmıyor doğrusu. Daha sade anlatımla “Anadolu’nun kadim arkeoloji zenginliği o kadar fazla ki, biz bu kadarını kaçırabildik, sizler daha donanımlı olarak daha az hatayla daha çoğunu başarabilirsiniz” demek istiyorlar adeta.

 Bu blog yazımda Likya bölgesini MÖ. 63 ve MS. 24 yıllarında yaşamış coğrafyacı ve tarihçi Strabon’un Geographika kitabını inceleyerek anlatmaya çalışacağım. Eminim doğa ve tarih severler Likya Yolunu yürürken bu eşsiz bilgilerle beraber bu yolu yürürken aldıkları hazda artacaktır.

 Tarih boyunca konuşulan birçok dil yitip gitmiş, birçoğu büyük değişikliklerle yeniden şekillenmiş, birbirine karışmış, bozulmuş, yapılanmış ve günümüze kadar gelmiştir. İşte Luvi dili de, küçük ama önemli parçaları günümüze kadar gelebilmiş, yaşayan ve insanlığın çok ama çok eski zamanlarından günümüze kadar çok şey getirmiş bir dildir. 

Günümüzden yaklaşık 170 yıl önce, 1842 yılının Ocak ayında, İngiltere kraliyet donanmasına bağlı Beacon isimli savaş gemisi bugünkü Antalya ve Muğla sınırında bulunan Kınık açıklarına demir atar. 

Gerçektende tuhaf ve ilginç bir ressam; George Scharf. Bana göre en önemli özelliği; detaylı çizimlerinin yanısıra, 1839-40 yıllarında Fellows ile birlikte Batı Anadolu’ya gelmesi ve 1840 yılında Likya antik şehirlerinden çıkartılıp İngiltere’ye kaçırılan yüzlerce tarihi eserin nasıl götürüldüğünü çizimleriyle resmetmesi.

 Ülkemizin en acı veren konularından biri olan arkeoloji hırsızlığı ve yağmaları 17. yy. dan itibaren devam etmektedir. Avrupada sergilenen bu topraklara ait eserler sadece buzdağının ne yazık ki sadece görünen kısmıdır.